Een geregelde check van je loopbaan zou heel normaal moeten zijn

Tijdens een drukbezocht Loopbaan APK event in Nijmegen-Lent werd de discussie over duurzame inzetbaarheid volop gevoerd. HAN-lector Jos Sanders: “We hebben eigenlijk alles in huis voor een geregelde loopbaancheck: de kennis, de instrumentarium, de data… Laten we er samen voor zorgen dat het de mensen die het nodig hebben ook bereikt.”

jonge mensen overleggen op kantoor

HAN, Saxion en vele andere partijen onderzochten de vele loopbaanchecks op de Nederlandse markt. Het onderzoek biedt een goed zicht op de huidige stand van zaken en aanbieders van deze tools, loopbaancoaches, directeuren en HR-managers, verzamelden zich om samen met lector Jos Sanders het rapport Loopbaan APK aan te bieden aan het Ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Wat is een loopbaan APK?

Een loopbaan APK is een gebruikelijk, maar wat ongelukkig woord voor een (meestal digitale) vragenlijst waarmee werknemers kunnen checken of ze nog op het juiste pad zitten. Past het werk bij wat ze kunnen, weten en vooral ook willen? Wat is hun positie op de arbeidsmarkt? Hoe kunnen ze die eventueel verbeteren? Ze worden met name aan werknemers van grote bedrijven aangeboden. In Nederland zijn bijna 100 verschillende loopbaan APK’s beschikbaar. Zo’n vragenlijst staat gelukkig zelden op zich. In de meeste gevallen is er in elk geval één gesprek met een loopbaancoach om de uitkomsten te helpen duiden en om te zetten naar concrete acties.

Wat zijn de verschillen?

De onderzoeksresultaten uit het project Loopbaan APK gekeurd geven goed zicht op de kwaliteit van het Nederlandse aanbod. De ondervraagde gebruikers zijn zeer tevreden en de verschillen tussen loopbaan APK’s zijn relatief klein. Alle vragenlijsten gaan zowel in op de persoonlijke drijfveren als de match met de arbeidsmarkt, al verschilt de focus soms sterk. De meeste vragenlijsten richten zich op ‘hoger’ opgeleiden: invullen van een vragenlijst vraagt vaak om een bepaalde (digitale) geletterdheid die niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Ietwat zorgwekkend is het verschil in validering van de vragenlijst. Evidence based werken is ook in het HR-domein belangrijk en dat kwam niet in iedere vragenlijst terug.

Wat zijn de discussiepunten?

Dat Loopbaan APK’s belangrijk zijn, daar is iedereen het wel over eens. De urgentie van een leven lang ontwikkelen wordt breed gedeeld. Wat is dan het probleem? De paneldiscussie tijdens het event leverde interessante gezichtspunten op. Adriana Stel, van Doorzaam: “De loopbaan APK is nu super-exclusief. Ik denk dat meer dan 80% van de Nederlanders niet eens weet wat een loopbaan APK is”.

De stelling van Annet de Lange van Lectoraat HRM viel in goede aarde: “Iedere Nederlander zou moeten beschikken over een individuele leerrekening en daar eigen regie over moeten kunnen voeren, los van de werkgever”. Een oplossing ligt dan voorhanden. Piet Fortuin van CNV: “Via vakbewegingen kunnen Loopbaan APK’s opgenomen worden in cao’s”. Zo eenvoudig kan het zijn. “En op basis van informatie uit loonstrookjes hebben we nu al alle data om iedereen een overzicht te kunnen sturen van hun positie op de arbeidsmarkt en duurzame inzetbaarheid!” benadrukte Geert Jan Waasdorp van Intelligence Group. Toch bleef het knagen in de zaal.

Adriana Stel: “Er is nog een flinke drempel om gebruik te maken van een Loopbaan APK. Het wordt wel aangeboden, maar het wordt niet afgenomen. Het zit hem niet in geld en mogelijkheden, mensen moeten bewogen worden de 1e stap te zetten.” Renske Rietbergen, HR-innovator bij AWVN: “Geld is dan een sterke motivator. Een leerrekening is toch een cadeaubon die je mensen in handen geeft. Ze mogen een opleiding doen, maar welke dan? Dan komt de loopbaan APK vanzelf in beeld en rolt het van daar als vanzelf verder”. Geert Jan Waasdorp grapte op zijn Rotterdams “Niet lullen, maar poetsen, mensen.”

Ronald Snep van Drukkerij Snep kreeg de zaal op het puntje van zijn stoel met zijn verhaal over de veerkracht van zijn medewerkers. Zijn plezier, de trots; het was direct voelbaar in de zaal. Ronald Snep: “Voor iedereen die twijfelt, je moet het gewoon DOEN. Gewoon beginnen, je bedrijf wordt er beter van, je medewerkers worden er beter van, en je wordt er zelf een beter mens van. Het levert zo’n plezier op, vooral met elkaar ook!”

Start van een leergemeenschap

Het event werd afgesloten met een oproep van lector Jos Sanders om het hier niet bij te laten. “Laten we deze energie vasthouden met elkaar en de bijeenkomst zien als een start om samen stappen te zetten”. Want ook directeur Generaal Buitendijk en Yvonne Bernardt, van SER bevestigden deze middag: we zijn er nog niet, het is nog hard werken om een meer lerende cultuur in Nederland aan te jagen.

Vanaf 1.15 vertelt Ronald Snep in dit filmpje over de Loopbaan APK