Subsidie voor ID-Contact: veilige identificatie voor overheidsinstanties

“Veel Nederlanders stellen aan hun gemeente het liefst in een gesprek hun persoonlijke vragen. De ambitie van ID-Contact is dat inwoners zich daarbij altijd op dezelfde, gebruiksvriendelijke en veilige manier digitaal kunnen identificeren,” legt Thea uit. “Dat kan via verschillende kanalen, bijvoorbeeld telefoon, chat of beeldbellen. Vaak zijn deze gegevens privacygevoelig. Het is dan extra van belang dat iemand veilig zijn vraag kan stellen.” 

Voor medewerkers van de gemeente of Belastingdienst is het van groot belang iemand te kunnen identificeren. Is de persoon die belt wel echt wie hij zegt te zijn? Nu geldt: kan een vraagsteller zich niet identificeren, dan mag een medewerker geen antwoord op privacygevoelige vragen geven.

Dat maakt dat deze instanties grote behoefte hebben om veilig iemands identiteit vast te kunnen stellen, ongeacht het contactkanaal dat wordt gebruikt. Anne Goris van de gemeente Arnhem formuleert het als volgt: “Wij zetten in op makkelijk en veilig contact met onze inwoners, zonder gedoe en met 100% privacy.”

Om dit te bewerkstelligen is ID-Contact opgezet. “Het project bouwt verder op het project ID-Bellen, dat zich richt op het digitaal vaststellen van de identiteit van een beller via de telefoon,” geeft Thea aan. “De tool voor ID-bellen is zo ontwikkeld dat inwoners de baas blijven over hun eigen gegevens.” ID-Bellen maakt hiervoor gebruik van IRMA (I Reveal My Attributes). Dat werkt als een mobiel paspoort waarmee gebruikers op een eenvoudige en veilige manier persoonlijke en vertrouwelijke gegevens bewaren.

“Met het project ID-Contact willen we verder kijken dan alleen de telefoon als contactkanaal,” zegt Thea. Het onderzoeksteam kijkt onder welke voorwaarden inwoners op een betrouwbare en inclusieve manier kunnen worden geïdentificeerd op kanalen waar dat nu nog beperkt of slecht mogelijk is. Er wordt getest welke kanalen in de (overheids)dienstverlening geschikt zijn. Op deze manier kan het dienstverleningsaanbod op elk contactkanaal worden aangeboden.

“Het is belangrijk dat het systeem alleen succesvol is als het voor de toekomstige gebruiker goed voelt. Veilig, eenvoudig te begrijpen en gebruiken. Dat geldt voor iedereen in de samenleving. We kijken dan ook steeds of we die lijn goed aanhouden.” 

In het ID-Contact project wordt duurzaam gewerkt met een gevarieerd samengesteld team dat werkveld, onderzoek en innovatie bijeenbrengt. Het lectoraat van Thea van der Geest is met hun expertise op het gebied van gebruiksgericht ontwerpen, ontwikkelen en onderzoeken van digitale dienstverlening bij dit project als kennis- en onderzoekspartner betrokken. “Wij hebben veel kennis over het bouwen van software volgens het “Privacy by Design for all”-principe. De inwoners moeten immers de baas over hun eigen gegevens blijven.” Al sinds 2018 werkt de HAN op deze manier aan toegankelijke vormen van digitale dienstverlening waarbij de ‘klant’ zich identificeert. 

Uiteindelijk willen de onderzoekers het voor iedereen, ook mensen die digitaal minder vaardig zijn, minder goed kunnen lezen of de voorkeur geven aan vragen stellen aan een persoon, mogelijk maken via elk contactkanaal veilig met hun gemeente of overheidsinstantie in contact te treden. Het gewenste resultaat is een inclusieve, betrouwbare omnichannel tool, die zowel door overheid als private partijen eenvoudig is te gebruiken. 

De projectvoorbereiding start deze zomer. “In het eerste half jaar evalueren we de ontwikkelde software met een vaste groep inwoners en medewerkers. De periode daarna staat in het teken van het uitrollen van de software, waarbij we goed kijken naar de ervaringen van ‘echte’ gebruikers. Het streven is om binnen een jaar een getest en goedgekeurd ID-Contact te presenteren. Daarbij willen we zicht hebben op factoren die bepalen of inwoners de digitale authenticatie gebruiken,” besluit Thea.